Tốc độ:
1x
(QK7 Online) - Theo thông báo của Bộ Quốc phòng Nga, vào ngày 22 tháng 5 vừa qua, chiếc tàu ngầm hạt nhân chiến lược lớp Borei mang tên Yuri Dolmarukiy đã thực hiện đợt phóng thử nghiệm thành công liên tục bốn tên lửa đạn đạo Bulava từ Biển Trắng ở Tây Bắc nước Nga đến các mục tiêu tại trường bắn Kura trên bán đảo Kamchatka ở khu vực Viễn Đông.
Tàu ngầm hạt nhân lớp Borei - công cụ răn đe hạt nhân hiệu quả nhất của Nga
Tàu ngầm hạt nhân là phương tiện hiệu quả, hoạt động độc lập và bí mật nhất trong bộ ba hạt nhân chiến lược của Nga. Với đặc điểm là không phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và liên tục có mặt trên khắp các đại dương, do vậy tàu ngầm hạt nhân là phương tiện răn đe hạt nhân có hiệu quả nhất trong bộ ba hạt nhân chiến lược của Nga.
Trong Chương trình hiện đại hóa vũ khí cho quân đội Nga giai đoạn 2018-2027 (State Armament Programme - SAP), bắt đầu từ năm 2020, tàu ngầm lớp Borei sẽ là nhân tố hải quân chính trong lực lượng răn đe hạt nhân chiến lược Nga, dần thay thế tàu ngầm hạt nhân lớp Typhoon và Delta IV.
Tàu ngầm hạt nhân lớp Borei - công cụ răn đe hạt nhân hiệu quả nhất của Nga
Tàu ngầm hạt nhân là phương tiện hiệu quả, hoạt động độc lập và bí mật nhất trong bộ ba hạt nhân chiến lược của Nga. Với đặc điểm là không phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và liên tục có mặt trên khắp các đại dương, do vậy tàu ngầm hạt nhân là phương tiện răn đe hạt nhân có hiệu quả nhất trong bộ ba hạt nhân chiến lược của Nga.
Trong Chương trình hiện đại hóa vũ khí cho quân đội Nga giai đoạn 2018-2027 (State Armament Programme - SAP), bắt đầu từ năm 2020, tàu ngầm lớp Borei sẽ là nhân tố hải quân chính trong lực lượng răn đe hạt nhân chiến lược Nga, dần thay thế tàu ngầm hạt nhân lớp Typhoon và Delta IV.
Một tàu ngầm hạt nhân lớp Borei của Nga đang tiến hành chạy thử kỹ thuật
Tàu ngầm hạt nhân lớp Borei (Nga ký hiệu là B55), được nghiên cứu thiết kế bởi Viện thiết kế Rubin. Tàu có chiều dài 170m, rộng 13,5m, lượng giãn nước 21.000 tấn; động cơ của tàu là 2 lò phản ứng hạt nhân OK-650B có công suất 190 megawatt, cho phép tàu có tốc độ tối đa đến 15 hải lý/giờ khi chạy nổi và 29 hải lý/giờ khi chạy ngầm; tàu có thể lặn sâu tối đa là 480m, tầm hoạt động không giới hạn, phạm vi hoạt động của nó chỉ hạn chế bởi nguồn cung cấp thực phẩm. Số thủy thủ trên tàu là 107 người, trong đó có 55 sĩ quan.
Tàu ngầm hạt nhân lớp Borei có kế nhỏ gọn, giúp tàu giảm độ ồn đáng kể so với các thế hệ tàu ngầm hạt nhân chiến lược của Nga trước đó. Tàu sử dụng các bánh lái ở đuôi và các cánh ổn định ngang giống như tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo Ohio của Hải quân Mỹ.
Borei cũng là lớp tàu ngầm chiến lược đầu tiên của Nga sử dụng hệ thống bơm đẩy phản lực (pump-jet) thay vì dùng chân vịt như các tàu ngầm trước kia; mặc dù người Mỹ đã sử dụng động cơ pump-jet trên những chiếc tàu ngầm hạt nhân lớp Seawolf từ những năm 1990.
Động cơ đẩy phản lực pump-jet cho hiệu suất sử dụng cao hơn, sức cản thấp, đặc biệt khi hoạt động ở tốc độ cao, kích thước nhỏ gọn và tàu có thể di chuyển ở vùng nước nông. Một ưu điểm nổi bật của động cơ pump-jet là có tiếng ồn nhỏ, giúp tàu giảm tín hiệu âm thanh khi di chuyển; nhờ đó giảm được sự phát hiện của máy dò âm của tàu đối phương.
Hệ thống sonar của tàu ngầm Borei được thiết kế mới hoàn toàn, cho phép dò tìm tàu chiến đối phương ở cự ly xa hơn mức của các tàu ngầm lớp Virginia của hải quân Mỹ là 50%. Hệ thống này là một hệ phức hợp các thiết bị số, cung cấp tính năng liên lạc, thu nhận và dò tìm mục tiêu, và một loạt các chức năng phụ trợ khác.
Tàu ngầm lớp Borei không hoàn toàn bị ảnh hưởng bởi thiết kế từ phương Tây; tàu vẫn sử dụng vỏ tàu kép trên phần lớn thân tàu (những tàu ngầm của phương Tây chỉ có một lớp vỏ tàu đơn). Tàu được trang bị nhiều khoang thoát hiểm, giúp thủy thủ đoàn rời tàu ngay cả khi đang lặn dưới biển.
Tàu ngầm hạt nhân lớp Borei có kế nhỏ gọn, giúp tàu giảm độ ồn đáng kể so với các thế hệ tàu ngầm hạt nhân chiến lược của Nga trước đó. Tàu sử dụng các bánh lái ở đuôi và các cánh ổn định ngang giống như tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo Ohio của Hải quân Mỹ.
Borei cũng là lớp tàu ngầm chiến lược đầu tiên của Nga sử dụng hệ thống bơm đẩy phản lực (pump-jet) thay vì dùng chân vịt như các tàu ngầm trước kia; mặc dù người Mỹ đã sử dụng động cơ pump-jet trên những chiếc tàu ngầm hạt nhân lớp Seawolf từ những năm 1990.
Động cơ đẩy phản lực pump-jet cho hiệu suất sử dụng cao hơn, sức cản thấp, đặc biệt khi hoạt động ở tốc độ cao, kích thước nhỏ gọn và tàu có thể di chuyển ở vùng nước nông. Một ưu điểm nổi bật của động cơ pump-jet là có tiếng ồn nhỏ, giúp tàu giảm tín hiệu âm thanh khi di chuyển; nhờ đó giảm được sự phát hiện của máy dò âm của tàu đối phương.
Hệ thống sonar của tàu ngầm Borei được thiết kế mới hoàn toàn, cho phép dò tìm tàu chiến đối phương ở cự ly xa hơn mức của các tàu ngầm lớp Virginia của hải quân Mỹ là 50%. Hệ thống này là một hệ phức hợp các thiết bị số, cung cấp tính năng liên lạc, thu nhận và dò tìm mục tiêu, và một loạt các chức năng phụ trợ khác.
Tàu ngầm lớp Borei không hoàn toàn bị ảnh hưởng bởi thiết kế từ phương Tây; tàu vẫn sử dụng vỏ tàu kép trên phần lớn thân tàu (những tàu ngầm của phương Tây chỉ có một lớp vỏ tàu đơn). Tàu được trang bị nhiều khoang thoát hiểm, giúp thủy thủ đoàn rời tàu ngay cả khi đang lặn dưới biển.
Lễ hạ thủy tàu ngầm hạt nhân Hoàng tử Vladimir lớp Borei-A vào ngày 17/11/2017
Chiếc tàu ngầm đầu tiên thuộc lớp Borei là chiếc Yuri Dolgoruky, được bắt đầu đặt đóng vào năm 1996; nhưng do khủng hoảng kinh tế sau thời kỳ hậu Xô Viết, do vậy đến tận năm 2014, chiếc Dolgoruky mới được đưa vào biên chế. Trong quá trình từ khi đặt đóng cho đến khi đưa vào sử dụng là gần 20 năm, do vậy thiết kế của tàu đã phải thay đổi nhiều lần; 3 chiếc đầu tiên thuộc lớp Borei (gồm Yuriy Dolgorukiy, Aleksandr Nevskiy, Vladimir Monomakh) và 5 chiếc sau thuộc lớp Borei A (Vladimir, Oleg, Generalissimo Suvorov, Alexander Đại đế III và Hoàng tử Pozharsky).
Những chiếc lớp Borei A đã kết hợp một số tính năng thiết kế được mượn từ Mỹ và các tàu ngầm khác của NATO.
Hiện nay Hải quân Nga cũng chỉ có ý định đóng 8 tàu ngầm lớp này, biên chế đều cho 2 hạm đội là hạm đội Biển Bắc và hạm đội Thái Bình Dương.
Vũ khí
Vũ khí chính của tàu ngầm hạt nhân lớp Borei là 16 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa R-30 (RSM-56) Bulava. Đây là loại tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm, trang bị cho Hải quân Nga, do Viện Công nghệ nhiệt Moskva chịu trách nhiệm thiết kế.
Tên lửa Bulava là loại tên lửa sử dụng nhiên liệu rắn, có 3 tầng; chiều dài tên lửa 12,1 mét; đường kính tên lửa 2 mét, trọng lượng nặng 36,8 tấn; tầm bắn 8.000 km. Đầu đạn của tên lửa Bulava là loại phân hướng (MIRV), tên lửa có thể mang tối đa 6 đầu đạn, sức công phá của mỗi đầu đạn là 150 kiloton (tương đương với 6 quả bom nguyên tử mà Mỹ đã ném xuống thành phố Hiroshima Nhật Bản trong thế chiến 2).
Việc sử dụng các đầu đạn phân hướng cho tên lửa phóng từ tàu ngầm sẽ nguy hiểm hơn gấp nhiều lần so với các tên lửa phóng từ đất liền, vì những tàu ngầm hạt nhân liên tục thay đổi vị trí phóng, do vậy sẽ rất khó khăn khi xây dựng các phương án phòng thủ tên lửa.
Những chiếc lớp Borei A đã kết hợp một số tính năng thiết kế được mượn từ Mỹ và các tàu ngầm khác của NATO.
Hiện nay Hải quân Nga cũng chỉ có ý định đóng 8 tàu ngầm lớp này, biên chế đều cho 2 hạm đội là hạm đội Biển Bắc và hạm đội Thái Bình Dương.
Vũ khí
Vũ khí chính của tàu ngầm hạt nhân lớp Borei là 16 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa R-30 (RSM-56) Bulava. Đây là loại tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm, trang bị cho Hải quân Nga, do Viện Công nghệ nhiệt Moskva chịu trách nhiệm thiết kế.
Tên lửa Bulava là loại tên lửa sử dụng nhiên liệu rắn, có 3 tầng; chiều dài tên lửa 12,1 mét; đường kính tên lửa 2 mét, trọng lượng nặng 36,8 tấn; tầm bắn 8.000 km. Đầu đạn của tên lửa Bulava là loại phân hướng (MIRV), tên lửa có thể mang tối đa 6 đầu đạn, sức công phá của mỗi đầu đạn là 150 kiloton (tương đương với 6 quả bom nguyên tử mà Mỹ đã ném xuống thành phố Hiroshima Nhật Bản trong thế chiến 2).
Việc sử dụng các đầu đạn phân hướng cho tên lửa phóng từ tàu ngầm sẽ nguy hiểm hơn gấp nhiều lần so với các tên lửa phóng từ đất liền, vì những tàu ngầm hạt nhân liên tục thay đổi vị trí phóng, do vậy sẽ rất khó khăn khi xây dựng các phương án phòng thủ tên lửa.
Tàu ngầm hạt nhân Yuri Dolmarukiy thực hành phóng tên lửa đạn đạo Bulava tại Biển Trắng hôm 22/5 vừa qua
Ngoài tên lửa đạn đạo Bulava, tàu ngầm Borei còn được trang bị tên lửa hành trình Kaliber và các loại ngư lôi.
Một điểm khác biệt của tàu ngầm lớp Borei so với các tàu ngầm khác của Nga và cả phương Tây đó là số lượng ống phóng ngư lôi. Tàu được trang bị 8 ống phóng ngư lôi phía trước cỡ 533mm (tàu ngầm khác chỉ có 4 ống phóng) và gần 40 quả ngư lôi thường, ngư lôi tên lửa và thủy lôi. Tuy nhiên số ống phóng ngư lôi này là quá nhiều cho một tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo.
Khả năng tác chiến chống ngầm của lớp tàu Borei rất ấn tượng, tàu có thể phóng được loại ngư lôi tên lửa chống tàu RPK-2 Viyuga (SS-N-15), có thể tiêu diệt tàu ngầm, tàu nổi của đối phương ở cự ly 45 km, với tốc độ khoảng 1.100 km/h.
Lưỡi hái tử thần từ lòng đại dương
Các tàu ngầm lớp Borei là lớp tàu ngầm nguy hiểm nhất mà Nga hiện đang sở hữu; với trang bị 16 tên lửa đạn đạo RSM-56 Bulava, cho phép nó tấn công các mục tiêu trên toàn thế giới bằng vũ khí hạt nhân. Điều này làm cho các tàu ngầm trở thành một bộ phận quan trọng nhất không thể thiếu trong bộ ba hạt nhân của Nga, cung cấp khả năng trả đũa mạnh mẽ nhất chống lại bất kỳ quốc gia nào tấn công hạt nhân vào Moscow.
Vào ngày 22 tháng 5 vừa qua, chiếc tàu ngầm Yuri Dolmarukiy chỉ trong vòng 15 giây đã thực hiện phóng liên tục bốn tên lửa Bulava từ lòng Biển Trắng ở Tây Bắc nước Nga đến các mục tiêu tại trường bắn Kura trên bán đảo Kamchatka ở khu vực Viễn Đông với cự ly nên tới trên 6.000 km, các tên lửa đều đánh trúng mục tiêu. Lần phóng thử này là một lời nhắc nhở quan trọng về cách Nga kiểm tra và duy trì số lượng lớn vũ khí hạt nhân trên biển.
Cuộc phóng thử thành công cũng xác nhận sự sẵn sàng chiến đấu của tàu ngầm hạt nhân lớp Borei và hệ thống tên lửa đạn đạo Bulava.
Một tàu ngầm Borei duy nhất có thể phóng tất cả các tên lửa của nó trong một phút, giải phóng sức mạnh hủy diệt gấp 640 lần quả bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống thành phố Hiroshima. Với tầm bắn lên tới 8.000 km, nghĩa là một tàu ngầm đậu ở Biển Trắng của Nga có thể tiêu diệt bất kỳ mục tiêu nào trên lãnh thổ Mỹ, chỉ trừ quần đảo Hawaii.
Với việc đưa hoàn toàn 8 tàu ngầm hạt nhân lớp Borei vào hoạt động, Nga có thêm công cụ răn đe hạt nhân hiệu quả và kỳ vọng sẽ trở thành quân át chủ bài trong lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga.
Một điểm khác biệt của tàu ngầm lớp Borei so với các tàu ngầm khác của Nga và cả phương Tây đó là số lượng ống phóng ngư lôi. Tàu được trang bị 8 ống phóng ngư lôi phía trước cỡ 533mm (tàu ngầm khác chỉ có 4 ống phóng) và gần 40 quả ngư lôi thường, ngư lôi tên lửa và thủy lôi. Tuy nhiên số ống phóng ngư lôi này là quá nhiều cho một tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo.
Khả năng tác chiến chống ngầm của lớp tàu Borei rất ấn tượng, tàu có thể phóng được loại ngư lôi tên lửa chống tàu RPK-2 Viyuga (SS-N-15), có thể tiêu diệt tàu ngầm, tàu nổi của đối phương ở cự ly 45 km, với tốc độ khoảng 1.100 km/h.
Lưỡi hái tử thần từ lòng đại dương
Các tàu ngầm lớp Borei là lớp tàu ngầm nguy hiểm nhất mà Nga hiện đang sở hữu; với trang bị 16 tên lửa đạn đạo RSM-56 Bulava, cho phép nó tấn công các mục tiêu trên toàn thế giới bằng vũ khí hạt nhân. Điều này làm cho các tàu ngầm trở thành một bộ phận quan trọng nhất không thể thiếu trong bộ ba hạt nhân của Nga, cung cấp khả năng trả đũa mạnh mẽ nhất chống lại bất kỳ quốc gia nào tấn công hạt nhân vào Moscow.
Vào ngày 22 tháng 5 vừa qua, chiếc tàu ngầm Yuri Dolmarukiy chỉ trong vòng 15 giây đã thực hiện phóng liên tục bốn tên lửa Bulava từ lòng Biển Trắng ở Tây Bắc nước Nga đến các mục tiêu tại trường bắn Kura trên bán đảo Kamchatka ở khu vực Viễn Đông với cự ly nên tới trên 6.000 km, các tên lửa đều đánh trúng mục tiêu. Lần phóng thử này là một lời nhắc nhở quan trọng về cách Nga kiểm tra và duy trì số lượng lớn vũ khí hạt nhân trên biển.
Cuộc phóng thử thành công cũng xác nhận sự sẵn sàng chiến đấu của tàu ngầm hạt nhân lớp Borei và hệ thống tên lửa đạn đạo Bulava.
Một tàu ngầm Borei duy nhất có thể phóng tất cả các tên lửa của nó trong một phút, giải phóng sức mạnh hủy diệt gấp 640 lần quả bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống thành phố Hiroshima. Với tầm bắn lên tới 8.000 km, nghĩa là một tàu ngầm đậu ở Biển Trắng của Nga có thể tiêu diệt bất kỳ mục tiêu nào trên lãnh thổ Mỹ, chỉ trừ quần đảo Hawaii.
Với việc đưa hoàn toàn 8 tàu ngầm hạt nhân lớp Borei vào hoạt động, Nga có thêm công cụ răn đe hạt nhân hiệu quả và kỳ vọng sẽ trở thành quân át chủ bài trong lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga.
Trịnh Ngọc Tiến
.jpg)
